Ben een leraar!

Gisteren heb ik gesproken op de nieuwjaarsopening van ROC A12 in Ede. Daar had men mij verzocht een persoonlijke visie te geven op de ontwikkelingen die gaande zijn in het middelbare beroepsonderwijs. Aanwezig waren, behalve collega's van het ROC ook mensen uit het omringende bedrijfsleven en uit de politiek.

In mijn speech heb ik niet geprobeerd om te vertellen wat die laatstgenoemde categorie mensen het beste kan doen. Daar ben ik niet van en daar ga ik niet over. Wel heb ik geprobeerd om inzichtelijk te maken hoe ik zelf handel en hoe ik daarbij zoveel mogelijk plezier heb. Door de directie is een speelveld afgebakend voor de komende jaren en dat wordt voornamelijk beïnvloed door externe ontwikkelingen als bezuinigingen in het onderwijs, vergrijzing van de lerarenpopulatie (in het mbo verlaat de komende zeven jaar ruim 50% de werkvloer!) en het stopzetten van zaken als de 30+-regeling. Het ROC zit middenin een groot aantal ontwikkelingen die ertoe moeten leiden dat de aansluiting blijft met het bedrijfsleven, dat er een nauwe, blijvende samenwerking is met lerarenopleidingen (Hogeschool Utrecht en Hogeschool van Arnhem en Nijmegen) en dat de huidige werknemers de ruimte krijgen om zich snel en flexibel aan te passen aan de veranderingen die dit alles teweegbrengt.

In het kort komt het erop neer dat ik denk dat je zo goed mogelijk moet zijn in wat je doet. Aan mijn leerlingen leg ik dat wel eens uit met de volgende simplificatie: stel dat je ontzettend vaardig wil zijn in het spreken en schrijven van de Franse taal. Je zult dan heel hard gaan leren en bij de eerstvolgende toets haal je wellicht al een 9. (Je talent bepaalt hoe stevig je zult moeten aanpakken, maar dat even terzijde...) Vervolgens heb je er aardigheid in, zodat je zult denken dat je nog wel eens zo'n 9 wil halen. Daarom zul je wederom hard gaan studeren en daarop volgt weer een 9. Na verloop van tijd zul je merken dat je minder moeite hoeft te doen om dat niveau vast te houden en dan ben je dus echt top. Dat voelt verschrikkelijk goed.

Eerder schreef ik dat het krijgen van een goede beoordeling, een mooi cijfer, een vorm van erkenning is, een wat minder hoge vorm dan het krijgen van - om maar eens wat te noemen - verantwoordelijkheid, maar niettemin is het in principe oké. (Ook die niveaus van erkenning heb ik wat nader, beter uitgewerkt, zie het schema op het plaatje.)

Natuurlijk zijn er nogal eens mensen die dat gedoe omtrent erkenning ontzettend lastig vinden en dat is alleszins begrijpelijk. Hoe dan ook, ik denk dat écht top zijn het leuk maakt wat je doet; op je werk, thuis of waar dan ook. Je zult daarbij trouw moeten zijn aan jezelf en aan anderen. Aan eigenwijsheid heeft niemand iets en bovendien is het goed om je te omringen met de juiste mensen; die kunnen jou verder helpen in het leven en zij kunnen jou behoeden voor valkuilen.

Hoog in de pikorde heb ik de belangrijkste boodschap gezet: wees een leraar! Iedereen die een mbo-functie of hoger heeft, zal merken dat die eigenlijk een leraar is, omdat je wel eens kennis zult moeten doorgeven, iets zal moeten uitleggen of zou moeten coachen. Dat betekent dat leraar niet alleen een superbelangrijk beroep is, maar ook een levenswezenlijke attitude. Leraren geven het goede voorbeeld.

Natuurlijk heb ik nog veel meer verteld, maar daarover heb ik op dit edublog al eens geschreven. Ik hoop wel dat juist de boodschap dat je een leraar bent is blijven hangen gisteren. Dat besef voelen en uitdragen, dat is toch een goed voornemen!

P.S. Ik besef dat mijn piramide lijkt op die van John Wooden, maar die gaat over succes. In navolging van Bas Haring twijfel ik of dat wel is waarnaar ik streef, omdat ik niet precies weet wat dat precies moet zijn.