Zo. Daar ben ik weer.
Soms is het gewoon goed als er iemand is die het beter weet en kennis gewoon spuit met een groep leerlingen of studenten. Een aantal jaren geleden werd klassikaal onderwijs afgedaan als ouderwets. Er werd naarstig gezocht naar allerhande alternatieve werkvormen, maar geen van alle heeft het ambachtelijke lesgeven nog kunnen vervangen. (Natuurlijk is een combinatie van werkvormen altijd het best, maar die weg ga ik niet op met dit stuk...)
Als je lokaal is uitgerust met een digitaal schoolbord, hoef je helemaal niet meer bang te zijn dat je lessen saai worden. Voor de ogen van je leerlingen pluk je je lessen van Google Docs of Windows Live en je vult alles aan met verhelderende tekeningen en tekst. Dat klinkt ideaal en dat is het ook. Als je nog niet zo handig bent met al die middelen gebruik je je digibord eerst gewoon als schoolbord. Je leerlingen helpen je wel. Dat is geen schande, want je ligt nog altijd op ze voor met jouw kennis en levenservaring.
Ik heb het geluk dat ik elke week de twee belangrijkste borden op de markt mag gebruiken. Op het Canisius College hebben we gekozen voor Activboards, op de HAN (Hogeschool van Arnhem en Nijmegen) hangen Smartboards. Allebei prima systemen, allebei bijzonder gebruikersvriendelijk.
Toch is het aardig om te merken dat er duidelijk afgetekende verschillen zijn. Op het Canisius College is gekozen om een kleine groep enthousiastelingen te laten beginnen met de Activboards. Al snel ontstond er een olievlekwerking waardoor andere collega's ook wilden gaan werken met die borden. Inmiddels is nagenoeg iedereen blij met deze nieuwe borden en zijn veel lokalen voorzien van al dit moois.
De HAN koos een topdown-benadering. Daar werden de Smartboards gewoon opgehangen en nog steeds zijn er bar weinig docenten die college geven met de digiborden. Dikwijls moet ik aan het begin van mijn college een flapoverstandaard opzij zetten voordat ik bij het bord kan. Jammer.
De smartboards zijn bovendien echt meteen klaar voor gebruik. Waar je bij het Activboard nog een speciale pen moet hebben, kun het je Smartboard meteen bedienen met je handen. In pennenbakken liggen vier pennen klaar die allemaal zijn ingesteld om een andere kleur weer te geven. Het systeem is daarmee niet hufterproof genoeg voor een middelbare school, maar voor een digibeet is alles onmiddellijk te begrijpen. Nadeel van het Smartboard is wel de lage beeldresolutie, waardoor allerlei afbeeldingen niet gedetailleerd getoond kunnen worden. Dat is vooral hinderlijk als je landkaarten of kunst wil laten zien.
De beeldresolutie van het Activboard is gelijk aan dat van je bureaublad. Zonder de speciale pen is het alleen maar een groot beeldscherm (dus hufterproof), maar via een speciaal programma kun je de pen op allerlei manieren gebruiken. In beginsel is dat magnetische ding alleen maar het equivalent van je muis (linkermuisknop), maar via de software kun je echt prachtige dingen doen. Een paar elementaire voorbeelden zal ik hieronder laten zien. Je begrijpt, het is het topje van de ijsberg.
Via Ctrl-Shift-G maak ik een ruitjespatroon (Grid) en met een rechte lijn aan de linkerkant heb je een schriftblaadje. (In het oude pakket zaten ook lijntjes, maar dit voldoet ook.) Hierboven demonstreer ik hoe de examenleerling een samenvatting moet maken. Groen is wat wordt gevraagd, blauw is wat in de tekst moet worden opgezocht. In het oranje staat aangegeven hoeveel woorden een alinea telt, teneinde het maximum aan het einde niet te overschrijden.
Werkwoordsspelling volgens Wijngaards. Bij de regel van het Fokschaap X (te flauw: een schaap met een zonnebril en een gleufhoed is geheim agent Nul-Nul-Beeh) vind ik het belangrijk dat leerlingen onderscheid maken tussen de ik-vorm en de stam. De meeste lesmethodes doen dat niet en dat leidt tot verwarring bij deze toch al saaie stof.
Poëzie behandelen is helemaal leuk. Uiteindelijk stonden bij De Dapperstraat allemaal kleuren bij verschillende soorten beeldspraak, metrums, de volta en andere termen. De leerling ziet letterlijk het vakmanschap van de dichter oplichten rond de tekst. Op het plaatje zie je alleen een beginnetje. Naderhand stond het bord natuurlijk helemaal vol met aantekeningen. (Een sombere emoticon geeft een antimetrie aan...)
Ik houd ervan om te snelschetsen op het digibord. Dat is natuurlijk geen vereiste, maar het is enorm leuk om te doen. Hierboven staat een uitleg die ik gaf aan enkele leerlingen van 5 vwo waar ik uitleg hoe het zit met meervoud bij een beklemtoonde eindlettergreep. (Dan komt er een e met zweetdruppels aan... Tja, als je het zo niet onthoudt...)
Daaronder de aanzet tot een schrijfopdracht waar brugklassers een moordmysterie moesten oplossen. Je weet hoe dat gaat: je bedenkt enkele driehoeksverhoudingen, een vreemde moord met wc-papier (en toch een hoop bloed - of is het ander rood spul?) en laat daarna alles over aan de fantasie van de kinderen.
Als ik ooit stop met onderwijs geven, dan neem ik zo'n ding mee naar huis... Ik weet nog niet waarvoor, maar een digibord is te leuk om er niets mee te doen.
